2005 Top Ten of Conflict for Culture
- Eipsealón
- Is é eipsealón an cúigiú litir san aibítir Ghréagach. Tá sé de shliocht na litreach Féinící he . Sa Shean-Ghréigis fuaimníodh mar /e/ é, agus i gcóras na n-uimhreacha Gréagacha, bhíodh an luach 5 air. Sa Nua-Ghréigis fuaimníodh mar /e̞/ é
- An Ghaeilge
- Is ceann de na teangacha Ceilteacha í an Ghaeilge, agus ceann de na trí cinn de theangacha Ceilteacha ar a dtugtar na teangacha Gaelacha go háirithe. Labhraítear in Éirinn go príomha í, ach tá cainteoirí Gaeilge ina gcónaí in áiteanna eile ar fud an domhain
- Seacláid
- Is í seacláid ná an gnáth-chomhábhar ina lán milseán — an comhábhar is coitianta. Is as síolta an chrainn cócó a dhéantar í. Cuireann an foclóir síos ar an substaint cócó mar "seacláid", agus bia le blas gangaideach láidir. Tá dhá phairt sa phónaire cócó: is é an cócó an solad sa phónaire cocoa, is é an t-im cócó an tsaill, agus is meascán de na substaintí í an tseaclaid. Bíonn siúcra agus ábhair eile á gcur isteach freisin agus bíonn siad á n-ullmhú ina mbarra
- Gaelscoil
- Scoil lasmuigh de Ghaeltacht na hÉireann nó na hAlban ina n-úsáidtear Gaeilge mar mheán teagaisc í Gaelscoil, agus i bhformhór na gcásanna bíonn páistí den dá inscne ag freastal uirthi
- Bricfeasta Éireannach
- Tugtar Bricfeasta Éireannach ar bhricfeasta te ina mbíonn ispíní, ubh, bagún, putóg dubh agus trátaí friochta. Bíonn an béile seo ar fáil go coitianta i dtithe lóistín ar fud na tíre agus sa Bhreatain, áit a dtugtar British Breakfast air, agus is áil le cuid de mhuintir Uladh "bricfeasta Ultach" a thabhairt air
- Cócaireacht
- Is í an chócaireacht an t-athrú a dhéantar ar bhia, de ghnáth tré theas a chur faoi. Is féidir cócaireacht a dhéanamh le tine a ullmhaíodh le hadhmad, le móin, le gual, le gás nó le leictreachas.
Déantar cócaireacht ar bhia chun é a dhéanamh níos éasca le cogaint agus le próiseáil ag an gcorp, chun é a dhéanamh sábháilte trí fhrídíní a mharú, nó chun feabhas a chur ar bhlas an bhia.
Tá iliomad bealaí le cócaireacht a dhéanamh. Mar shampla, féadtar róstadh, friochtáil
- Amhrán na bhFiann
- Is é Amhrán na bhFiann amhrán náisiúnta na hÉireann. Scríobh Peadar Ó Cearnaigh na liricí, agus chum Patrick Heaney an port
- Ceol
- Leagan amach deaslabhartha na fuaime agus an tosta is ea an ceol. Tá fíorbhrí an fhocail ceol an-chonspóideach, agus féadann na fuaimeanna a nglactar leo mar cheol athrú de réir ré na staire agus an chultúir, ach glactar leis de ghnáth gur ceart na fuaimeanna a bheith eagraithe go comhfhiosach ag duine nó grúpa daoine
- Corda (ceol)
- I gceol agus i dteoiric ceoil, déantar corda le trí nóta nó os a cionn seinnte go comhuaineach. San úsáid choitianta, ní corda ach grúpa le trí nóta atá tonúil nó a bhfuil feidhmiú diatonach aige
- Patrún
- Séard is patrún ann ná cló nó samhla a bhfuil mar toradh feidhmiúil ar chuid den cló féin a bhfuil ar a chumas chuid de rud nó a iomlán a ghiniúint