2004 Top Ten of Polemic for Society

Ollscoil na Gaillimhe
Cuireadh Ollscoil na Gaillimhe ar bun ar dtús sa bhliain 1845, mar cheann de thrí Choláiste na Banríona, maraon le Corcaigh agus Béal Feirste. De réir achta sa bhliain 1908, athainmníodh mar Coláiste na hOllscoile, Gaillimh í, agus í le bheith mar chuid de hOllscoil na hÉireann in éineacht le Coláiste na hOllscoile Baile Átha Cliath agus Coláiste na hOllscoile Corcaigh. I 199i, athróidh a hainm go Ollscoil na hÉireann, Gaillimh, agus d'athraigh a hainm arís i 2022, nuair a thugadh
Copail
Maidir le teangeolaíocht, is éard atá i gcopail focail a nascann an t-ainmní in abairt le faisnéis. Cé nach gcuireann sé féin aon ghníomh nó coinníoll in iúl, comhcheangalaíonn sé an ainmní le faisnéis atá gan aon tacaíocht aige féin ón abairt
Wall Street
Is sráid chúng i Manhattan íochtarach, i gcathair Nua-Eabhrac, í Wall Street. Tá an tionscail airgeadais agus infheistíochta i Stáit Aontaithe Mheiriceá lonnaithe ar Wall Street agus sna sráideanna mórthimpeall
Gramadach na Gaeilge
Tá an léargas thíos bunaithe ar Ghramadach na Gaeilge: An Caighdeán Oifigiúil agus leabhair eile
Normannaigh
Ó na Lochlannaigh a shocraigh síos sa Normainn i dtuaisceart na Fraince a shíolraigh na Normannaigh, arbh í an Fhraincis a dteanga labhartha
Síceolaíocht
Is éard atá i gceist leis an tsíceolaíocht ná an brainse sin den eolaíocht a bhaineann le aireachtáil, smaoineamh, mothúcháin, agus iompar, agus mar a éiríonn siad as próisis orgánacha agus in imoibriú leis an timpeallacht nádúrtha agus shóisialta
Creideamh in Éirinn
In Éirinn, is é an príomhchóras creidimh ná an Chríostaíocht. D'fhás an Chríostaíocht ó aimsir Naoimh Phádraig, go dtí gur bheagán de shean chreideamh na nGael a sheas i ndiaidh na meán aoiseanna
Conradh Angla-Éireannach
Sa bhliain 1921, tar éis Chogadh na Saoirse, shínigh ionadaithe na Chéad Dála agus rialtas na Breataine an conradh síochána ar a dtugtar an Conradh Angla-Éireannach. Bunaíodh Saorstát Éireann, a bheadh ina Tiarnas agus thug sé rogha don pharlaimint Tuaisceart Éireann a bheith mar pháirt don Saorstáit nua nó le fanacht laistigh den Ríocht Aontaithe. Bhí Éire le fanacht laistigh de Chomhlathas na Breataine, agus bhí ceithre chalafort le fanacht in úsáid na Breataine
Stair
Cur síos ar an saol atá caite, agus ciall a bhaint aisti, atá i gceist le stair. Is ón Fhraincis "Histoire" a tháinig an focal go Gaeilge, agus tá a bhunús sa bhfocal Gréigise ἱστορία, historia, a chiallaíonn eolas a fuarthas trí imscrúdú. Is féidir stair réigiúin leathain agus cultúir ar fad a chur síos agus staidéar a dhéanamh orthu, nó is féidir dian-staidéar a dhéanamh ar thír, ar bhaile, ar dhuine, nó ar cheird nó aon gné eile den saol thar am
Tíreolaíocht
Go ginearálta, ciallaíonn an tíreolaíocht nó an gheografaíocht an staidéar eolaíoch a dhéantar ar an Domhan agus a chuid tailte, tírdhreach, áitritheoirí agus feiniméan. Ba é an Gréagach Éarastaitéanas a chum an focal geografaíocht. Ó thaobh na staire de tá ceithre réimsí taighde i gceist sa gheografaíocht: spásanailís ar fheiniméin nádúrtha agus dhaonna, staidéar ar cheantair, staidéir ar ghaolmhaireachtaí saorga, agus taighde ar na domhaneolaíochtaí