Contae Laoise
Tá Laois nó Contae Laoise i lárdheisceart na hÉireann, i gCúige Laighean. Is ann a bhí forlámhas ag clann Uí Mhórdha agus tá a ndún le feiceáil go fóill in aice leis an bpríomhbhaile, Port Laoise. D'fhág na Normannaigh a rian ar an áit chomh maith.
Contae beag é agus bhí sé ar cheann de na ceantair ba thúisce a ndearnadh plandáil air le linn aimsir na dTúdor in Éirinn. Ba í Mary Tudor, banríon Shasana agus bean chéile Rí Philip na Spáinne a rinne contae de i 1556 faoin ainm 'Queen's County'.
- Contae an Longfoirt
- Tá An Longfort nó Contae an Longfoirt i lár na hÉireann, i gCúige Laighean. Cruthaíodh an contae sa bhliain 1564. Tá an chuid is mó de in abhantrach na Sionainne agus cuid eile de in abhantrach na hÉirne. Portaigh, locha, páirceanna féir agus
- Contae an Chabháin
- I ndeisceart Chúige Uladh atá An Cabhán nó Contae an Chabháin. "Log' a chiallaíonn an focal 'Cabhán' agus tá an baile den ainm sin suite i ngleann beag i lár na gcnoc. Ba iad clann Uí Raghaillaigh a thóg caisleán anseo sa tríú haois déag
- Contae Thiobraid Árann
- In oirthear Chúige Mumhan atá Tiobraid Árann nó Contae Thiobraid Árann, I dtaobh riaracháin de, tá an contae roinnte idir Thiobraid Árann Thuaidh agus Tiobraid Árann Theas, agus dhá phríomhbhaile ag an gcontae dá bharr
- Contae Loch Garman
- Tá Loch Garman nó Contae Loch Garman in oirdheisceart na hÉireann, i gCúige Laighean
- Contae Mhuineacháin
- I ndeisceart Chúige Uladh atá Muineachán nó Contae Mhuineacháin. Is é Muineachán ainm an phríomhbhaile freisin
- Contae na hIarmhí
- Tá an Iarmhí nó Contae na hIarmhí i lár na hÉireann, i gCúige Laighean. Ba chuid de Chontae na Mí í go dtí an bhliain 1543 nuair a bunaíodh í mar chontae ina haonar
- Contae Cheatharlach
- Tá Ceatharlach nó Contae Cheatharlach in oirdheisceart na hÉireann, i gCúige Laighean
- Contae Luimnigh
- In iarthar Chúige Mumhan atá Contae Luimnigh. Tá Contae an Chláir suite lastuaidh de. Tá Contae Chorcaí suite ar an taobh ó dheas de Luimneach. Tá Contae Thiobraid Árann ar an taobh thoir de agus tá Ciarraí ar an taobh thiar de. Ritheann an
- Contae Ard Mhacha
- Is é Ard Mhacha nó Contae Ard Mhacha é an contae is lú ó thaobh achair de i dTuaisceart Éireann. Tá sé suite i ndeisceart Chúige Uladh. Bhí cónaí ar Ríthe Chúige Uladh in Eamhan Macha, áit a raibh daingean ón 700 RC, agus de réir na
- Cephenemyia apicata
- Is speiceas cuileog é Cephenemyia apicata san fhine Oestridae. D'fhoilsigh Bennett agus Sabrosky ainm eolaíoch an speicis go bailí den chéad uair sa bhliain 1962