Contae Ard Mhacha
Is é Ard Mhacha nó Contae Ard Mhacha é an contae is lú ó thaobh achair de i dTuaisceart Éireann. Tá sé suite i ndeisceart Chúige Uladh. Bhí cónaí ar Ríthe Chúige Uladh in Eamhan Macha, áit a raibh daingean ón 700 RC, agus de réir na nginealach ba í Macha Mongrua, a fuair bás i 667 RC, a thóg dún ann in aice le cathair Ard Mhacha fadó, agus is minic logainmneacha an cheantair luaite sa Rúraíocht. Ba in Ard Mhacha a thóg Naomh Pádraig a chéad eaglais cloiche in AD 444 agus tá ardeaglaisí ag an Eaglais Chaitliceach Rómhánach agus ag Eaglais na hÉireann sa chathair faoi láthair. Tá Brian Bóirmhe (Ború), a bhí ina Ard-Rí ar Éirinn go dtí 1014, curtha in Ard Mhacha
- Contae Loch Garman
- Tá Loch Garman nó Contae Loch Garman in oirdheisceart na hÉireann, i gCúige Laighean
- Contae Dhoire
- Tá Contae Dhoire suite i dTuaisceart Éireann
- Contae Lú
- Tá Lú nó Contae Lú suite i gCúige Laighean in oirthear na hÉireann. Is é an contae is lú in Éirinn é. The Wee County an leasainm Béarla air. Tá sé ar an 19ú contae is mó ó thaobh an daonra de. Is é Dún Dealgan an príomhbhaile contae. Bhí
- Contae an Chabháin
- I ndeisceart Chúige Uladh atá An Cabhán nó Contae an Chabháin. "Log' a chiallaíonn an focal 'Cabhán' agus tá an baile den ainm sin suite i ngleann beag i lár na gcnoc. Ba iad clann Uí Raghaillaigh a thóg caisleán anseo sa tríú haois déag
- Contae an Longfoirt
- Tá An Longfort nó Contae an Longfoirt i lár na hÉireann, i gCúige Laighean. Cruthaíodh an contae sa bhliain 1564. Tá an chuid is mó de in abhantrach na Sionainne agus cuid eile de in abhantrach na hÉirne. Portaigh, locha, páirceanna féir agus
- Contae Thiobraid Árann
- In oirthear Chúige Mumhan atá Tiobraid Árann nó Contae Thiobraid Árann, I dtaobh riaracháin de, tá an contae roinnte idir Thiobraid Árann Thuaidh agus Tiobraid Árann Theas, agus dhá phríomhbhaile ag an gcontae dá bharr
- Contae na hIarmhí
- Tá an Iarmhí nó Contae na hIarmhí i lár na hÉireann, i gCúige Laighean. Ba chuid de Chontae na Mí í go dtí an bhliain 1543 nuair a bunaíodh í mar chontae ina haonar
- Contae Laoise
- Tá Laois nó Contae Laoise i lárdheisceart na hÉireann, i gCúige Laighean. Is ann a bhí forlámhas ag clann Uí Mhórdha agus tá a ndún le feiceáil go fóill in aice leis an bpríomhbhaile, Port Laoise. D'fhág na Normannaigh a rian ar an áit
- Contae Luimnigh
- In iarthar Chúige Mumhan atá Contae Luimnigh. Tá Contae an Chláir suite lastuaidh de. Tá Contae Chorcaí suite ar an taobh ó dheas de Luimneach. Tá Contae Thiobraid Árann ar an taobh thoir de agus tá Ciarraí ar an taobh thiar de. Ritheann an
- Cephenemyia apicata
- Is speiceas cuileog é Cephenemyia apicata san fhine Oestridae. D'fhoilsigh Bennett agus Sabrosky ainm eolaíoch an speicis go bailí den chéad uair sa bhliain 1962